Parzenie w stylu Gong Fu Cha i Pin Cha.
Jak parzyć herbatę metodą „na zalania”
Metoda Gong Fu Cha opiera się na serii krótkich parzeń – tak zwanych zalaniach. W przeciwieństwie do zwykłego parzenia „w kubku”, tutaj herbata nie jest długo zaparzana, lecz stopniowo się otwiera – warstwa po warstwie. Każde kolejne zalanie daje nowy smak i aromat – i właśnie w tym tkwi magia chińskiej herbaty.
To naprawdę proste – potrzeba jedynie odrobiny uważności i dbałości o szczegóły.
Co będzie potrzebne?
- Mały czajniczek – gaiwan (porcelanowa czarka z przykrywką) lub czajnik z gliny yixing.
- Chahai – naczynie, do którego zlewa się każde zalanie, aby liście nie pozostawały w wodzie.
Jeśli nie masz chahai, wystarczy dowolne naczynie o podobnej pojemności. - Czarka (mała filiżanka) – z niej będziesz pić herbatę.
Podstawowe kroki
1. Używaj dobrej wody
Najlepsza będzie miękka woda źródlana lub butelkowana, bez nadmiaru minerałów i obcych posmaków. Dzięki niej herbata rozwinie się naturalnie.
2. Podgrzej całe naczynia
Zalej wrzątkiem czajniczek, chahai i czarkę, a następnie wylej wodę. Dzięki temu:
- pierwszy napar nie ostygnie zbyt szybko,
- „obudzisz” aromat suchych liści.
3. Wsyp herbatę
Włóż herbatę do rozgrzanego czajniczka. (Ilość gramów znajdziesz w tabeli na końcu, w zakładce „Tabela parzenia”.)
4. Zwróć uwagę na aromat
Na każdym etapie wąchaj herbatę:
- suche liście,
- liście podgrzane w czajniczku,
- pierwszy kontakt z wodą.
5. Zrób techniczne zalanie
Za pierwszym razem zalej liście gorącą wodą i natychmiast wylej napar. Tego zalania się nie pije – służy ono do „obudzenia” herbaty i przygotowania jej do właściwego parzenia.
6. Parz krótkimi zalaniami
Zalania to seria szybkich parzeń (5–20 sekund), a nie jedno długie zaparzanie.
- Po każdym zalaniu całkowicie przelej napar do chahai,
- nie zostawiaj liści w wodzie.
Każde kolejne zalanie rób o 5–10 sekund dłuższe – dzięki temu herbata będzie stopniowo się otwierać.
7. Eksperymentuj i słuchaj herbaty
Każdy rodzaj herbaty jest wyjątkowy. Próbuj różnych temperatur wody, zmieniaj długość zalania, baw się ilością suszu.
Na zakończenie
I pamiętaj: najważniejsze w Gong Fu Cha to przyjemność i uważność na proces. Nie trzeba być mistrzem, aby poczuć piękno herbaty. Wszystko przyjdzie z czasem – krok po kroku, zalanie po zalaniu.
Ilustracja parzenia
Tabela parzenia (gramatura, temperatura, czas)
Gong Fu Cha i Pin Cha – dwa sposoby odkrywania herbaty
Gong Fu Cha i Pin Cha – dwa sposoby odkrywania herbaty
Gong Fu Cha (工夫茶) tłumaczy się jako „mistrzostwo herbaty”. To bardziej uroczysta metoda, w której uwaga skupia się nie tylko na samej herbacie, ale i na procesie: pięknie naczyń, płynności ruchów, atmosferze. Herbata staje się tutaj sposobem na zwolnienie tempa i odczucie chwili — każde zalanie daje nowe doznania, a sama ceremonia zamienia się w małą sztukę, swoistą medytację.
Pin Cha (品茶) — „próbowanie herbaty”. To metoda degustacyjna, gdzie nacisk kładzie się na badanie smaku i aromatu. Technicznie parzenie wygląda tak samo jak w Gong Fu Cha, ale atmosfera jest prostsza, a celem jest poznanie herbaty w jej różnych odsłonach, bez obowiązkowej ceremonialności. (To bardziej popularny i rozpowszechniony sposób).
Dwa podejścia do tej samej herbaty
- Pin Cha — to droga odkrywcy, który próbuje i porównuje.
- Gong Fu Cha — to droga mistrza, który przeżywa herbatę jak wydarzenie.
Obie metody łączy jedna technika parzenia – na zalania (krótkie, powtarzane parzenia).
Dlaczego właśnie na zalania?
Znany w Europie sposób parzenia to napar: wsypujemy trochę herbaty, zalewamy wrzątkiem, czekamy kilka minut — i gotowe. Taka metoda świetnie sprawdza się przy prostszych herbatach, np. indyjskich czy cejlońskich. Ich surowiec jest zwykle rozdrobniony (FOP, BOP, BFOP i inne kategorie to klasyfikacja stopnia obróbki liścia), dlatego szybko oddaje wszystko, co w sobie ma — dosłownie w jednym naparze.
W chińskiej kulturze herbaty podejście jest zupełnie inne. Tutaj niemal zawsze używa się liści całych, a ich potencjału nie da się odkryć jednorazowym naparem. Owszem, można zaparzyć taką herbatę „po europejsku”, ale prawdziwa przyjemność i głębia ujawniają się dopiero w metodach Gong Fu Cha (工夫茶) lub Pin Cha (品茶) — kiedy stosuje się technikę krótkich zalań.
Każde zalanie to małe odkrycie: herbata stopniowo oddaje smak i aromat, zmienia się z naparu na napar, ożywa i ukazuje nowe odcienie. Ekstrakcja przebiega powoli, łagodnie i warstwami — dlatego proces zamienia się w prawdziwą podróż.